Από τις πρώτες κιόλας πολιτικές διακηρύξεις ήταν φανερός ο προσανατολισμός του ΕΛΑ, όχι ως τιμωρού, αλλά ως εγερτήριου δυναμικού λόγου για τη δημιουργία ενός μαζικού κινήματος. Την υπόθεση, δηλαδή, της στήριξης της δημοκρατίας και του ανοίγματός της προς σοσιαλιστικές λύσεις και της τιμωρίας των ενόχων την εκτιμούσε ως ζήτημα που έπρεπε να επιλυθεί από τον ένοπλο λαό και όχι από μια μικρή δυναμική πρωτοπορία. Την τελευταία οπτική, εκείνη της τιμωρού δύναμης, την εξέφραζε η 17 Νοέμβρη. Δυναμικές λοιπόν οργανώσεις και οι δύο, αλλά μέθοδοι, επιδιώξεις και πολιτικές ήταν σαφέστατα διαφορετικές και ασύμπτωτες μεταξύ τους.